เมนู

11. อรรถกถาติงสมัตตาเถรีคาถา


คาถาของพระเถรี 30 รูป มีว่า มูสลานิ คเหตฺวาน เป็นต้น.
พระเถรีแม้เหล่านั้น ได้บำเพ็ญบารมีมาในพระพุทธเจ้าพระองค์ก่อนๆ
สร้างสมกุศลอันเป็นอุปนิสัยแห่งพระนิพพาน มาในภพนั้น ๆ สั่งสมธรรม
เครื่องปรุงแต่งวิโมกข์มาโดยลำดับ ในพุทธุปบาทกาลนี้ ถูกกรรมของตน
กระตุ้นเตือนแล้วก็บังเกิดในเรือนครอบครัวนั้น ๆ รู้เดียงสาแล้ว ฟังธรรมใน
สำนักพระปฏาจาราเถรี ได้ศรัทธาแล้ว พากันออกบวช มีศีลบริสุทธิ์ บำเพ็ญ
วัตรปฏิบัติอยู่ ต่อมาวันหนึ่ง พระปฏาจาราเถรีเมื่อให้โอวาทแก่ภิกษุณีเหล่า
นั้น จึงได้กล่าว 2 คาถานี้ว่า
มาณพทั้งหลายถือสากตำข้าวเปลือก แสวงหา
ทรัพย์มาเลี้ยงดูบุตรภริยา.
ท่านทั้งหลาย จงทำตามคำสั่งสอนของพระพุทธ-
เจ้า ซึ่งทำแล้วไม่ต้องเดือดร้อนในภายหลัง
ท่านทั้งหลายจงรีบล้างเท้า แล้วนั่ง ณ ที่สมควร
ส่วนหนึ่ง จงประกอบความสงบใจเนือง ๆ กระทำ
ตามคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า.

ในคาถานั้น มีความสังเขปดังนี้ว่า สัตว์เหล่านี้ ถือสากตำข้าวเปลือก
ทำงานตำข้าวในครกของคนอื่น ๆ เพราะเหตุเลี้ยงชีพ ทำงานต่ำ ๆ เช่นนี้อย่าง
อื่น รวบรวมทรัพย์ได้พอสมควร เลี้ยงดูบุตรภริยา แต่งานนั้นของสัตว์เหล่า
นั้นเป็นงานต่ำ เป็นงานของปุถุชน เป็นทุกข์ และไม่ประกอบด้วยประโยชน์
เพราะฉะนั้น ท่านทั้งหลาย ละเว้นงานเนิ่นช้าที่ประกอบด้วยความเศร้าหมอง
เช่นนี้เสีย จงกระทำ จงพร้อมทำคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า คือคำสั่งสอน
ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า กล่าวคือไตรสิกขา จงให้บังเกิดในสันดานของตน